|
ostatnia zmiana
2007-04-04 |
Lutz Röllke
Das praktische Orchideen-Buch
2. verbesserte Auflage (drugie poprawione wydanie) Verlag Eugen Ulmer
1998 ISBN 3-8001-6643-7,tylko rozdział
Dendrobium.
Tłumaczenie: Halina Roszkowska
W galeriach dotyczących sekcji wykorzystano
fotografie różnych autorów, publikowane za ich zgodą, podpisy pod zdjęciami.
(C) Zdjęcia chronione prawem autorskim. Ich
rozpowszechnianie bez uzyskania zgody autora jest zabronione.
Tekst publikowany za zgodą autora.
Słowo od tłumacza.
Książka "Das praktische Orchideen-Buch", której
autorem jest jeden z czołowych niemieckich znawców i producentów
orchidei, Lutz Röllke, powstała sporo lat temu, ale w dalszym ciągu
należy do czytanych, cytowanych i tłumaczonych na różne języki pozycji.
Fragment, który
przetłumaczyłam, jest poświęcony rodzajowi Dendrobium.
Jak wszyscy wiemy,
systematyka orchidei ulega ciągłym modyfikacjom.
Niektóre gatunki
klasyfikowane przez autora jeszcze jako Dendrobium teraz nazywają się
już np. Dockrillia, czy jeszcze inaczej. Na szczęście dla nas,
miłośników orchidei, którzy nie śledzą na bieżąco tych zmian, źródła
podają na ogół nazwy synonimiczne. Tak więc nazwy wcześniej używane
funkcjonują w literaturze równolegle z aktualnie obowiązującymi.
Pomysł autorki tej
strony, aby skompletować fotografie gatunków z poszczególnych sekcji,
wzbogacił pierwotny tekst o nową jakość. Rozdział w książce zawiera
zaledwie kilkanaście zdjęć, w wersji polskiej powstała właściwie
monografia poświęcona temu rodzajowi, która poza cennymi wskazówkami
uprawowymi ukazuje piękno i różnorodność roślin i kwiatów Dendrobium.
Dendrobium
Nazwa "Dendrobium" pochodzi z języka
greckiego i oznacza: dendron - drzewo, bios – życie.
Jest to rodzaj, w skład którego botanicy zaliczyli aż około 1600
gatunków. Kwiaty są ogromnie zróżnicowane pod względem formy,
kolorystyki oraz wielkości. Najmniejsze z nich liczą sobie zaledwie
kilka milimetrów, największe - 2 metry. Ich ojczyzną jest południowa
Azja, Oceania aż po Australię.
Na rynku jest dostępna coraz
większa ilość hybryd, które możemy podzielić na trzy podstawowe grupy:
Dendrobium Nobile (Yamamoto), Dendrobium Phalaenopsis oraz hybrydy z
grupy Dendrobium formosanum, których pseudobulwy są pokryte ciemnymi
włoskami.
|
|
|
|
Dendrobium nobile
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium nobile
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium Nobile (Yamamoto)
fot. Lidia Aniśkowicz
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium Phalaenopsis
fot. Lidia Aniśkowicz |
|
|
|
|
|
|
|
Najnowsze mieszańce z grupy
Dendrobium Nobile nadają się świetnie do uprawy na parapecie. Rosną
bezproblemowo w temperaturach około 20 stopni, w półcieniu, w
przewiewnym podłożu. Pewne trudności może jednak sprawiać doprowadzenie
ich do kwitnienia. Jeśli nie zapewnimy im 8- 12-tygodniowego okresu
spoczynku w temperaturze 12 – 14 st., zamiast pąków kwiatowych rozwiną
się keiki. W tej grupie hybryd kolory kwiatów są dość ograniczone, a
czas kwitnienia wynosi 8 do 10 tygodni.
Hybrydy
Dendrobium Phalaenopsis uprawiamy w warunkach zbliżonych do Phalaenopsis. Starsze
pseudobulwy często powtarzają kwitnienie. Wymagają jasnego stanowiska
bez bezpośredniego nasłonecznienia, temperatury około 20 stopni,
umiarkowanego podlewania i nawożenia (w zimie można trochę zmniejszyć).
Kolory – to biały, białoróżowy i róż. Czas kwitnienia wynosi 3, 4
miesiące i dłużej.
Mieszańce z grupy
Dendrobium Formosanum są na razie rozpowszechnione tylko w USA. Pseudobulwy są
pokryte drobnymi, czarnymi włoskami. Kolor kwiatów to biel i
różnokolorowe warżki. Kwiaty mogą osiągać 15 cm wielkości i utrzymują
się nawet do 3 miesięcy. Rośliny uprawiamy w temperaturze 20 – 25
stopni, w cieplejsze dni spryskujemy. Poza tym – raz w tygodniu obficie
podlewamy i umiarkowanie nawozimy.
Nowością na rynku są
Dendrobia Antilopa, których petale są bardziej lub mniej przekręcone i
nieco odstają do góry. Obficie i długo kwitną (do 6 miesięcy), wymagają
jasnego stanowiska bez bezpośredniego nasłonecznienia oraz umiarkowanych
temperatur – w dzień ok. 20, w nocy co najmniej 16 stopni.
Uwaga: Rośliny z rodzaju
Dendrobium uprawiane w doniczce powinny być posadzone płytko tak,
aby kłącze pozostawało odkryte.
Poniżej
przedstawiamy pokrótce gatunki botaniczne należące do rodzaju
Dendrobium, zestawione w 17 sekcjach.
|
Sekcja 1 - Dendrobium
Den. aphyllum, Den. binoculare, Den.
capillipes, Den. chrysanthum, Den. crepidatum, Den. crystallinum, Den.
devonianum, Den. falconeri, Den. fimbriatum, Den. findlayanum, Den.
gratiotissimum, Den. heterocarpum, Den. lituiflorum, Den. loddigesii,
Den. monoliforme, Den. nobile, Den. parishii, Den. primulinum, Den.
senile, Den. tortile, Den. unicum,
Den. wardianum. |
|
|
|
|
Dendrobium aphyllum
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium aphyllum
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium aphyllum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium aphyllum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium capillipes
fot. Halina Roszkowska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium crystallinum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium devonianum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium devonianum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium devonianum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium devonianum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium falconeri
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium falconeri
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium fimbriatum var. oculatum
fot. Piotr Bałdyga |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium findlayanum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium findlayanum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium findlayanum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium lodigesii
fot. Lidia Aniśkowicz |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium loddigesii
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium loddigesii
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium loddigesii
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium loddigesi
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium loddigesi
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium loddigesi
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium loddigesi
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium loddigesi
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium moniliforme
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium moniliforme
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium moniliforme
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium nobile
fot. Halina Roszkowska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium nobile
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium nobile
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium nobile var. virginalis
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium primulinum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium primulinum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium primulinum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium primulinum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium pulchellum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium pulchellum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium pulchellum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium pulchellum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium Gatton Sunray (pulchellum x illustre)
fot. Iwona Dorochowicz |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium Gatton Sunray (pulchellum x illustre)
fot. Iwona Dorochowicz |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium Gatton Sunray (pulchellum x illustre)
fot. Iwona Dorochowicz |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium gratiosissimum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium senile
fot. Halina Roszkowska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium senile
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium Stardust (unicum x Ukon)
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium Stardust (unicum x Ukon)
fot. Halina Roszkowska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium Stardust (unicum x Ukon)
fot. Halina Roszkowska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium Stardust 'Chiyomi'
fot. Anna Babiuch |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium stricklandianum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium stricklandianum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium unicum
fot. Lidia Aniśkowicz |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium unicum
fot. Lidia Aniśkowicz
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium unicum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium unicum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium unicum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium unicum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium unicum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium virginalis
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium wardianum
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium wardianum var. lowii
fot. Piotr Bałdyga |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium wardianum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Występowanie:
Azja Centralna, Korea, Japonia, Tajwan, na południe aż do Borneo.
Pseudobulwy są mięsiste, otoczone
naprzemianległymi liśćmi, które rzadko utrzymują się dłużej niż dwa
lata, wiele roślin zrzuca je przed kwitnieniem. Z oczka leżącego
naprzeciw liścia wyrasta 1 do 4 kwiatów.
Uprawa: Na korze lub w doniczce. Wiele
roślin ma pokrój zwieszający, a więc nadają się do doniczek wiszących.
Temperatury: Od wiosny do jesieni szklarnia
umiarkowana do ciepłej, zimą chłodniej – 12 do 14 stopni.
Podlewanie: Podczas wzrostu utrzymywać
wilgotne podłoże, lekko nawozić, w zimie podlewać oszczędnie, ale nie
przesuszać.
Wilgotność powietrza: W dzień wysoka,
przy zapewnieniu dostępu świeżego powietrza, w nocy niższa, aby uniknąć
niebezpieczeństwa chorób grzybowych.
Podłoże: Przewiewne, ale utrzymujące
wilgoć.
Niektóre rośliny reagują dobrze na
utrzymywanie przez cały rok warunków umiarkowanych. Nie zrzucają wtedy
tak szybko liści i lepiej się rozwijają. |
|
Sekcja 2 - Callista
Den. bruymerianum,
Den. chrysotoxum, Den. densiflorum, Den. farmeri, Den. griffithianum,
Den. harveyanum, Den. lindleyi, Den. palpebrae, Den. thyrsiflorum |
|
|
|
|
Dendrobium chrysotoxum
fot. Piotr Piesik
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium chrysotoxum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium chrysotoxum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium chrysotoxum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium chrysotoxum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium densiflorum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium densiflorum x farmeri
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium densiflorum x farmeri
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium farmeri
fot. Piotr Bałdyga |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium farmeri
fot. Lidia Aniśkowicz |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium farmeri
fot. Halina Roszkowska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium farmeri
fot. Anna Babiuch |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium farmeri
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium farmeri pink
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium griffitianum
fot. Halina Roszkowska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium griffitianum
fot. Piotr Bałdyga |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium griffitianum
fot. Anna Babiuch |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium griffitianum
fot. Anna Babiuch |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium harveyanum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium harveyanum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium harveyanum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium harveyanum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium harveyanum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium jenkinsii
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium jenkinsii
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium jenkinsii
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium lindleyi
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium lindleyi
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium lindleyi
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium palpebrae
fot. Anna Babiuch |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium palpebrae
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium palpebrae
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium palpebrae
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium sulcatum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium sulcatum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium sulcatum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium sulcatum
fot. Halina Roszkowska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium thyrsiflorum
fot. Piotr Bałdyga |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium thyrsiflorum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium thyrsiflorum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium thyrsiflorum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium thyrsiflorum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium thyrsiflorum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium thyrsiflorum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium watti
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium watti
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Występowanie: Azja Centralna, Himalaje,
Birma, Tajlandia, Laos, Wietnam, Chiny, Północna Malezja
Rośliny tworzą stosunkowo twarde
pseudobulwy z jednym do trzech liści na wierzchołku. Liście są
wieloletnie, mogą jednak opadać przy zbyt wysokich lub niskich
temperaturach oraz przy zbyt dużej ilości światła. Rośliny rosną w górę,
ale grona kwiatów najczęściej zwisają i utrzymują się około 14 dni.
Uprawa: Na korze albo w doniczce,
korzystne są doniczki wiszące.
Temperatury: Przez cały rok szklarnia
umiarkowana, ale wahania temperatur nie przynoszą im szkody.
Podlewanie: Cały rok utrzymywać wilgotne
podłoże. Krótkie okresy suszy są tolerowane. Nawożenie umiarkowane.
Wilgotność: Normalna, dużo świeżego
powietrza. Podczas ciepłych dni rano i wieczorem spryskać.
Podłoże: Przewiewne, utrzymujące wilgoć. |
|
Sekcja 3 - Formosae (Nigrohirsutae)
Den. bellatulum,
Den. cariniferum, Den. cruentum, Den. dearei, Den. draconis, Den.
formosum, Den. infundibulum,
Den. sanderae, Den. scrabilingue, Den. trigonopus |
|
|
|
|
Dendrobium bellatulum
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bellatulum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bellatulum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bellatulum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium dearei
fot. Piotr Bałdyga
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium draconis
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium draconis
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium draconis
fot. Piotr Piesik
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium draconis
foto. Piotr Bałdyga |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium draconis
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium draconis
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium formosum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium Hsinying Susan (formosum x suzukii)
fot. Lidia Aniśkowicz
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ęłęóDendrobium Dawn Maree (formosum x cruentum)
fot. Ewa Jóźwiak
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ęłęóDendrobium Dawn Maree (formosum x cruentum)
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium infundibulum
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium infundibulum
fot. Halina Roszkowska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium infundibulum
fot. Iwona Dorochowicz |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium infundibulum
fot. Iwona Dorochowicz |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium scrabilingue
fot. Piotr Piesik
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium trigonopus
fot. Halina Roszkowska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Występowanie:
Północne Indie, Birma, Tajlandia, Południowe Chiny, Filipiny, Borneo.
Rośliny mają
wąskie pseudobulwy porośnięte delikatnymi, czarnymi włoskami. Liście
rosną naprzeciwlegle, dolne mogą być zrzucane, ale 2 – 3 liście powinny
przetrwać na roślinie dłużej niż rok. Kwiat jest przeważnie biały,
warżka – czerwona lub biała z czerwono-żółtą gardzielą. Kwitną długo,
nawet do 4 miesięcy.
Uprawa: Na korze
lub w doniczce.
Temperatury:
Przez cały rok szklarnia umiarkowana do ciepłej.
Podlewanie:
Utrzymywać wilgoć przez cały rok. Znoszą krótkie okresy suszy.
Umiarkowanie zasilać.
Wilgotność:
Normalna, z dużą ilością świeżego powietrza. Podczas ciepłych dni
spryskiwać rano i wieczór.
Podłoże:
Przewiewne, utrzymujące wilgoć. |
|
Sekcja 4 -
Spatulata
Den.
antennatum, Den. canaliculatum, Den. helix, Den. minax, Den. lasianthera,
Den. stratiotes, Den. taurinum |
|
|
|
|
Dendrobium antennatum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium antennatum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium antennatum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium canaliculatum
fot. Anna Babiuch |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium canaliculatum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium canaliculatum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium canaliculatum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium canaliculatum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium canaliculatum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Występowanie:
Jawa, Nowa Gwinea, Filipiny, Północna Australia i wyspy tego obszaru.
Rośliny mają
pokrój wyprostowany, pseudobulwy są ciasno pokryte naprzemianległymi,
stosunkowo twardymi, wieloletnimi liśćmi. Pędy kwiatowe wyrastają z
górnych oczek, starsze pseudobulwy mogą powtórnie zakwitnąć. Kwiatostany
składają się z większej ilości kwiatów i pozostają na roślinie nawet do
6 miesięcy. Charakterystyczną cechą tej grupy roślin są petale rosnące
do góry i skręcone na podobieństwo poroża antylopy.
Uprawa: Raczej w
doniczce, chociaż może również rosnąć na korze.
Temperatury:
Szklarnia umiarkowana, do ciepłej, dużo światła, ale bez bezpośredniego
nasłonecznienia.
Podlewanie:
Wilgotno, ale nie mokro. Nawożenie umiarkowane, w okresie wzrostu trochę
intensywniejsze.
Wilgotność:
Niska, znosi suche powietrze, w cieplejsze dni rano i wieczorem
spryskiwać.
Podłoże:
Przewiewne, nie utrzymujące zbyt długo wilgoci. |
|
Sekcja 5 -
Phalaenanthe
Den. affine,
Den. biggibum, Den. phalaenopsis, Den. williamsianum |
|
Występowanie: Indonezja, Nowa Gwinea,
Australia
Pseudobulwy są krótkie, liście twarde.
Kwiatostany o licznych kwiatach pojawiają się centralnie i po bokach na
wierzchołkach pseudobulw. Petale są wyraźnie szersze niż sepale. Kwiaty
utrzymują się na roślinie dwa do trzech miesięcy.
Uprawa: Można na korze, ale lepiej rosną
w doniczce.
Temperatury: Przez cały rok szklarnia
umiarkowana, może być nawet nieco ciepłej, bardzo jasno, bez
bezpośredniego słońca.
Podlewanie: Po obfitym podlaniu pozwolić
przeschnąć. Nawożenie umiarkowane.
Wilgotność powietrza: Normalna, znosi
suche powietrze, w ciepłe dni pryskamy rano i wieczorem.
Podłoże: Przewiewne. |
|
-
Sekcja 6 - Latouria
Den. altroviolaceum, Den. finistrae,
Den. macrophyllum, Den. spectabile
|
|
|
|
|
Dendrobium aberrans
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium aberrans
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium jonsonianum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium macrophyllum var. gordoni
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium macrophyllum var. gordoni
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium macrophyllum var. gordoni
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium polysema
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium polysema
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium polysema
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium polysema
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium polysema
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Występowanie:
Nowa Gwinea, Północne Filipiny, Zachodnia Jawa, Samoa, Północna
Australia
Pseudobulwy sztywne, o pokroju
wzniesionym, w połowie wysokości mają charakterystyczne zgrubienia. W
górnej części znajdują się dwa, trzy liście, a między nimi przeważnie
pojawiają się kwiatostany. Kwiaty różnej wielkości, stonowane
kolorystycznie (kremowe, zielonkawe lub czerwono-brązowe), mają
dziwaczne kształty i utrzymują się na roślinie do sześciu miesięcy.
Nawet jeśli ze starszych pseudobulw opadną liście, mogą z nich wyrastać
latami nowe kwiatostany.
Uprawa: Raczej w doniczce, chociaż
możliwa również na korze.
Temperatury: Szklarnia umiarkowana do
ciepłej, stanowisko w półcieniu.
Podlewanie: W przypadku tej sekcji
podłoże powinno być stale wilgotne, rośliny źle znoszą przesuszanie.
Nawożenie umiarkowane.
Wilgotność powietrza: Normalna, w ciepłe
dni spryskiwać rośliny rano i wieczorem.
Podłoże: Przewiewne, ale utrzymujące
wilgoć. |
|
-
Sekcja 7 - Dendrocoryne
Den. aemulum, Den. kingianum, Den.
speciosum, Den. tetragonum
|
|
|
|
|
Dendrobium kingianum
fot. Lidia Aniśkowicz
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium kingianum var. album
fot. Piotr Bałdyga |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium kingianum var. album
fot. Piotr Bałdyga |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium kingianum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium kingianum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium kingianum var. album
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium tetragonum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium tetragonum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium tetragonum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium kingianum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium tetragonum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium tetragonum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium tetragonum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium tetragonum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Występowanie: Wschodnia Australia
Rośliny i kwiaty są bardzo zróżnicowane.
Kwiaty pojawiają się między liśćmi, na końcach pseudobulw. Okres
kwitnienia przypada na wczesną wiosnę i trwa około 4 – 6 tygodni.
Uprawa: Na korze lub w doniczce.
Temperatury: Szklarnia umiarkowana do
ciepłej, jasno, bez bezpośredniego nasłonecznienia.
Podlewanie: Umiarkowanie, pomiędzy
jednym a drugim podlaniem należy przesuszyć. Nawożenie umiarkowane.
Wilgotność powietrza: Normalna do małej,
w gorące dni spryskujemy rano i wieczorem.
Podłoże: Bardzo przewiewne, nie
zatrzymujące wody. |
|
-
Sekcja 8 - Pedilonum
Den.
amethystoglossum, Den. bullenianum, Den. dichaeoides, Den. miyakei, Den.
pseudoglomeratum, Den. secundum,
Den. smilliae, Den. victoria-reginae |
|
|
|
|
Dendrobium amethystoglossum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium amethystoglossum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bracteosum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bracteosum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bracteosum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bracteosum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bracteosum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bracteosum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bracteosum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bullenianum
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bullenianum
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bullenianum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bullenianum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bullenianum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bullenianum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium bullenianum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium capituliflorum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium capituliflorum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium dicheoides
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium dicheoides
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium hasselti
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium miyakei
fot. Halina Roszkowska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium miyakei
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium miyakei
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium miyakei
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium miyakei
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium miyakei
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium pseudoglomeratum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium pseudoglomeratum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium secundum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium secundum var album
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium secundum var album
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium secundum var album
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium sulawesiense
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium sulawesiense
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium sulawesiense
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium victoria-reginae
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium victoria-reginae
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium victoria-reginae
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium victoria-reginae
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium victoria-reginae
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium victoria-reginae
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium victoria-reginae
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Występowanie:
Głównie Nowa Gwinea, ale również Malezja, Tajlandia i Indonezja.
Rośliny tworzą cienkie pseudobulwy z
naprzemianległymi liśćmi, które przeważnie opadają przed kwitnieniem.
Ten moment oznacza koniec okresu przesuszania. Kwiatostany mają formę
ścisłych gron, przy czym pojedynczy kwiat nie jest specjalnie
interesujący. Wrażenie robi dopiero całe grono.
Uprawa: Lepiej rosną na korze, chociaż
uprawa w doniczce jest również możliwa.
Temperatury: Szklarnia umiarkowana, do
ciepłej. Jasno bez bezpośredniego nasłonecznienia. W czasie zrzucania
liści – prawdopodobnie konieczny okres spoczynku z lekkim obniżeniem
temperatury.
Podlewanie: Obfitsze niż w innych
sekcjach, przy zapewnieniu szybkiego przesychania. Nawożenie –
umiarkowane.
Wilgotność powietrza: Podwyższona, z
wyjątkiem okresu spoczynku. Rośliny wymagają świeżego powietrza i
regularnego spryskiwania.
Podłoże: Bardzo przewiewne, ale
utrzymujące nieco wilgoć. |
|
-
Sekcja 9 - Calyptrochilus
Den. lawesii, Den. subclausum
|
|
|
|
|
Dendrobium lawesii
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium lawesii
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium lawesii
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium lawesii
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium lawesii
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium lawesii
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium lawesii
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium lawesii
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium lawesii
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium lawesii var. bicolor
fot. Iwona Dorochowicz |
|
|
|
|
|
|
|
|
Występowanie: Nowa Gwinea
Rośliny mają wydłużone pseudobulwy,
liście są rozmieszczone naprzemianlegle i opadają po zakończeniu wzrostu
bulwy. Małe kwiaty pojawiają się w formie kępki po bokach pędu. Czas
kwitnienia może wynosić wiele miesięcy.
Uprawa: Brak jest bliższych doświadczeń,
ale wydaje się, że rośliny rosną lepiej w podłożu, niż na korze.
Temperatury: Szklarnia umiarkowana,
nieco w kierunku chłodnej. Stanowisko półcieniste. Prawdopodobnie po
zrzuceniu liści roślina wymaga chłodniejszego okresu spoczynku.
Podlewanie: Wilgotno, nie mokro.
Umiarkowane nawożenie.
Wilgotność powietrza: Podwyższona, przy
stałym dostępie świeżego powietrza. Regularnie spryskiwać.
Podłoże: Przewiewne, utrzymujące wilgoć. |
|
-
Sekcja 10 - Oxyglossum
Den cuthbersonii, Den. vexillarius,
Den. violaceum
|
|
|
|
|
Dendrobium cuthbersonii
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium cuthbersonii
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium cuthbersonii
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium cuthbersonii
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium cuthbersonii
fot. Ewa Jóźwiak |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium cuthbersonii
fot. Halina Roszkowska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium cuthbersonii
fot. Halina Roszkowska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium cuthbersonii
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium laevifolium
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium laevifolium
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium laevifolium
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium laevifolium
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium violaceum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium violaceum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Występowanie: Nowa Gwinea, Indonezja
Rośliny są niewielkie i rosną w formie
płożącej. Pseudobulwy są krótkie, na ich końcach znajduje się kilka
liści. Występują na znacznych wysokościach w chłodnych, wilgotnych
lasach. Kolory kwiatów są jasne, odblaskowe.
Uprawa: Na korze rosną zdecydowanie
lepiej, niż w podłożu.
Temperatury: Najlepiej rozwijają się w
chłodnych warunkach, mogą również rosnąć w szklarni umiarkowanej, w jej
najchłodniejszym i cienistym miejscu.
Podlewanie: Podłoże powinno być stale
wilgotne, ale należy zadbać o dopływ świeżego powietrza bez przeciągów.
Nawozić bardzo ostrożnie.
Wilgotność powietrza: Wysoka przy dużym
ruchu powietrza.
Podłoże: Kora i podkład z Sphagnum.
Jeśli uprawiamy w doniczce, to substrat powinien być przewiewny, ale
utrzymujący wilgoć. |
|
-
Sekcja 11 - Rhisobium
Den. cucumerinum, Den. linguiforme,
Den. tenuissimum, Den. teretifolium
|
|
|
|
|
Dendrobium linguiforme
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium linguiforme
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
Występowanie: Australia i Nowa
Gwinea
Rośliny są interesujące z powodu
sukulentowych liści, nie odróżniających się od pseudobulwy. Wielkością
nie przekraczają 10 cm, a kwiaty – 4 cm. Płatki kwiatów są wąskie.
Uprawa: W zasadzie na korku, ale można
również uprawiać w doniczce.
Temperatury: Szklarnia umiarkowana do
ciepłej. Stanowisko jasne, bez bezpośredniego nasłonecznienia.
Podlewanie: Niezbyt intensywne, ale
należy unikać dłuższego przesuszenia.
Wilgotność powietrza: W ciągu dnia
niska, rano i wieczorem spryskiwać.
Podłoże: Na korku, bez mchu jako
podkładki. |
|
- Sekcja
12 – Rhopalanthe
Den. acerosum, Den. blumeri, Den.
crumenatum
|
|
|
|
|
Dendrobium crumenatum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium crumenatum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
Występowanie: Indonezja, Malezja,
Himalaje, Borneo
Rośliny charakteryzuje osobliwy pokrój:
w dolnej części tworzą eliptyczne, podłużne pseudobulwy, które potem
przechodzą w ulistniony pęd. Na przedłużeniu pędu znajdują się
pojedyncze kwiaty. Wielkość rośliny jest zróżnicowana, kwiaty
najczęściej nie są trwałe (1 – 4 dni).
Uprawa: Można je uprawiać zarówno na
korze, jak i w doniczce.
Temperatury: Szklarnia umiarkowana,
stanowisko półcieniste do jasnego.
Podlewanie: Przeciętne, umiarkowane
nawożenie.
Wilgotność powietrza: Normalna, dużo
świeżego powietrza.
Podłoże: Przewiewne, ze zdolnością
zatrzymywania wody. |
|
-
Sekcja 13 – Aporum
Den. indivisum, Den. kentrophyllum,
Den. leonis
|
|
Występowanie:
Birma, Malezja, Indonezja, Borneo.
Rośliny przeważnie niewielkie, łatwe do
identyfikacji. Niepozorne pseudobulwy są ściśle pokryte płaskimi,
naprzemianległymi liśćmi. Niewielkie kwiaty pojawiają się na końcach
pędów i utrzymują się przeważnie do 14 dni.
Uprawa: Na korze. Próby uprawiania w
doniczce nie zakończyły się sukcesem.
Temperatury: Szklarnia umiarkowana do
ciepłej., stanowisko jasne bez bezpośredniego nasłonecznienia.
Podlewanie: Umiarkowanie wilgotno.
Nawożenie minimalne.
Wilgotność powietrza: W ciągu dnia
niższa, w nocy – podwyższona. Dużo świeżego powietrza.
Podłoże: Kora bez podkładki z mchu. |
|
-
Sekcja 14 – Stachyobium
Den. delacourii, Den. venustum
|
|
|
|
|
Dendrobium delacourii
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium delacourii
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium delacourii
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Występowanie:
Kontynent wschodnioazjatycki.
Pseudobulwy z miękkimi, delikatnymi
liśćmi są zróżnicowane co do wielkości. W czasie zimowego spoczynku
rośliny zrzucają liście. Wzrost rozpoczyna się późną wiosną i trwa
stosunkowo krótko.
Uprawa: Najlepiej rosną na korze, ale
można również je uprawiać w doniczce.
Temperatury: Na wiosnę i latem cieplej,
jesienią umiarkowanie, w zimie – chłodno. Stanowisko półcieniste do
jasnego.
Podlewanie: Podczas sezonu wegetacji
obfite, ale z możliwością szybkiego przesychania. W zimie ograniczyć
podlewanie. Nawozić wiosną i latem, zimą zaprzestać.
Wilgotność powietrza: Podczas wzrostu
normalna, z zapewnieniem dopływu świeżego powietrza. W czasie kwitnienia
i okresu spoczynku – nawet może być niższa.
Podłoże: Kora bez podkładki, ewentualnie
bardzo przewiewne podłoże. |
|
-
Sekcja 15 – Macrocladium
Den. cunninghamii
|
|
Występowanie: Nowa Zelandia
Rośliny z tej sekcji nie są niestety
spotykane w uprawie. |
|
-
Sekcja 16 – Fytchianthe
Den. barbatum, Den. fytchianum
|
|
Występowanie: Indie, Sri Lanka,
Birma
Cienkie pseudobulwy po okresie wzrostu
zrzucają liście, a kwiaty wyrastają po bokach. Rośliny z tej grupy w
zasadzie nie są uprawiane. |
|
-
Sekcja 17 – Breviflores
Den. aduncum
|
|
|
|
|
Dendrobium aduncum
fot. Piotr Piesik
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium aduncum
fot. Piotr Piesik
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium aduncum
fot. Piotr Piesik |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium aduncum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium hercoglossum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium hercoglossum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Dendrobium hercoglossum
fot. Grażyna Siemińska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Występowanie: Kontynent
wschodnio-azjatycki, Tajlandia
Wąskie pseudobulwy po ukończeniu wzrostu
zrzucają liście, kwiaty wyrastają po bokach nagiego pędu.
Uprawa: W doniczce lub na korze.
Temperatury: Szklarnia umiarkowana do
ciepłej. Stanowisko jasne bez bezpośredniego nasłonecznienia.
Podlewanie: Podczas wzrostu utrzymywać
dużą wilgotność, przy dostępie świeżego powietrza. Po zakończeniu
wzrostu pseudobulw postawić roślinę w chłodnym, suchym miejscu.
Nawożenie – w okresie wegetacji, umiarkowane.
Wilgotność powietrza: W okresie wzrostu
wyższa, poza tym – raczej sucho.
Podłoże: Bardzo luźne, jeśli roślinę
mocujemy na korku, to bez warstwy mchu, lub z jego niewielką ilością. |
|
powrót do góry |
|
(C) 2002 - 2007 Ewa Jóźwiak |